Sławomir Makaruk (lotnik)

Sport i rekreacja

Sławomir Piotr Jerzy Makaruk, urodzony 22 lipca 1932 roku w Białej Podlaskiej, był wybitnym przedstawicielem polskiego lotnictwa. Jego kariera, mimo krótkiego trwania, pozostawiła znaczący ślad w historii lotnictwa w Polsce.

W ciągu swojego życia Makaruk zyskał miano doświadczonego pilota szybowcowego, a także sprawdził się jako pilot samolotowy i balonowy. Jego umiejętności i wiedza były tak cenione, że pełnił również rolę instruktora lotniczego, kształcąc nowe pokolenia adeptów sztuki latania.

Jednak jego życie zakończyło się tragicznie, gdy zmarł 20 kwietnia 1963 roku w pobliżu Bielska-Białej. Mimo że jego istnienie było stosunkowo krótkie, jego pasja do latania i wkład w rozwój polskiego lotnictwa pozostają istotnym elementem jego dziedzictwa.

Życiorys

Sławomir Makaruk był osobą, której życie było splecione z pasją do lotnictwa. Urodził się w rodzinie Jana i Marii Bauerów. Już w 1944 roku, jako młody chłopak, ukończył 6. klasę szkoły podstawowej w Białej Podlaskiej. W lutym 1945 roku jego rodzina postanowiła przenieść się do Torunia, gdzie Sławomir kontynuował naukę w Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika.

W 1946 roku, mając zaledwie 14 lat, rozpoczął swoje szkolenie szybowcowe w Aeroklubie Pomorskim w Toruniu, gdzie uczył się pod okiem doświadczonego instruktora, L. Belińskiego. Wspiął się na wyżyny szybowcowego rzemiosła, zdobywając Srebrną Odznakę Szybowcową (nr 451) w roku 1951, a już w roku 1952 uzyskał Złotą Odznakę (nr 45).

W 1950 roku, po ukończeniu liceum, które było liceum im. Stanisława Staszica w Warszawie, rozpoczął studia na Szkole Inżynierskiej Wawelberga i Rotwanda. Po włączeniu tej szkoły do Politechniki Warszawskiej kontynuował naukę na wydziale lotniczym, a studia zakończył w 1954 roku, zdobywając tytuł inżyniera lotnictwa.

Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w Zakładzie Badań w Locie Instytutu Lotnictwa, gdzie pełnił funkcję pilota doświadczalnego, a później kierownika pracowni szybowcowej Działu Badań w Locie. Jego zadania obejmowały prowadzenie prób homologacyjnych szybowców produkcji Szybowcowego Zakładu Doświadczalnego w Bielsku-Białej oraz testowanie wielu zagranicznych modeli.

W 1953 roku Makaruk zajął 22 miejsce podczas I Szybowcowych Mistrzostw Polski w Lesznie, spełniając jednocześnie warunki do zdobycia Diamentowej Odznaki Szybowcowej. Natomiast w II Szybowcowych Mistrzostwach Polski w 1955 roku, które miały miejsce w Lisich Kątach, uplasował się na 6 miejscu w kategorii szybowców dwumiejscowych. Rok później, podczas III Szybowcowych Mistrzostw Polski w Jeleniej Górze, zajął 2 miejsce.

Angażował się w prace organizacyjne środowiska lotniczego, a w 1956 roku został wybrany na członka komisji restytucyjnej Aeroklubu Rzeczypospolitej Polskiej. Następnie, w dniach 16–17 grudnia 1956 roku, wziął udział w zebraniu Aeroklubu PRL, które zaowocowało jego wyborem do Zarządu Głównego tej organizacji. W latach 1958–1959 pełnił funkcję wiceprezesa Aeroklubu Warszawskiego, a także był aktywnym członkiem różnych komitetów i komisji zrzeszających lotników.

W 1957 roku zdobył Złotą Odznakę Szybowcową z trzema diamentami (nr 26) za przelot otwarty na szybowcu A-9, na trasie Warszawa – Szalamy (678,5 km), co przyniosło mu tytuł Mistrza Sportu w szybownictwie w tym samym roku. Swoje umiejętności rozszerzył o szkolenie balonowe, uzyskując uprawnienia pilota balonowego 27 maja 1959 roku.

W 1960 roku, uczestnicząc w I Krajowych Zawodach Balonów Wolnych im. Franciszka Hynka, Sławomir Makaruk zdobył I miejsce, przelatując 221 km w czasie 5 h 28 min. Kontynuował swoje sukcesy w 1961 roku, zajmując przodujące miejsca na różnych zawodach balonowych, w tym Międzynarodowych Targach Poznańskich.

W 1962 roku, podczas niebezpiecznej próby z użyciem szybowca Zefir 2A, doszło do tragicznego wypadku, kiedy to w wyniku urwania skrzydeł złamał nogę. W kwietniu 1963 roku zajął się badaniami drgań występujących na szybowcu SZD-21 Kobuz-2 (SP-1990). Niestety, podczas jednego z pomiarów doszło do fatalnego wypadku, w wyniku którego zginął. Jego śmierć była tragiczna, a przyczyną był najprawdopodobniej brak możliwości ratunku z kabiny z powodu aparatury pomiarowej, którą był wyposażony.

W swoim życiu Makaruk wykonał łącznie 2045 godzin na szybowcach, 411 godzin na samolotach, a także zrealizował 83 loty balonowe. W ciągu swojej kariery brał udział w próbach 27 różnych typów szybowców, takich jak:

  • SZD-6 Nietoperz,
  • SZD-8 Jaskółka,
  • Bocian Z,
  • Bocian Puls,
  • SZD-11 Albatros,
  • SZD-12 Mucha 100,
  • Antonov A-9,
  • SZD-15 Sroka,
  • SZD-16 Gil,
  • SZD-18 Czajka,
  • SZD-19 Zefir,
  • Zefir 2,
  • Kobuz 2A,
  • SZD-22 Mucha Standard,
  • SZD-24 Foka,
  • SZD-25 Lis,
  • Koser-Hrovat KB-1 Triglav,
  • Ikarus B.C.6 Kobac,
  • Ilindenka 1T,
  • Cijan-Obad Orao,
  • Slingsby Skylark,
  • Ikarus Meteor,
  • KAI-12 Primorec,
  • Let L-13 Blaník,
  • Lommatzsch Lom-58 Libelle Standard.

Był również zaangażowany w oblot prototypu PZL M-3 Pliszka. Sławomir Makaruk był także mężem mgr inż. lotnictwa Wiesławy Łaneckiej-Makaruk i ojcem Sławomira, który również podążył ścieżką kariery związanej z przygodą, nurkowaniem oraz ratownictwem górskim.

Jego niezwykłe życie zakończyło się tragicznie, a Sławomir Makaruk spoczywa w kwaterze lotniczej cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie (kwatera B12-8-27). Podczas ceremonii pogrzebowej nad jego grobem przeleciał klucz samolotów sportowych i wojskowych, co stanowiło piękny hołd dla jego pasji oraz osiągnięć w dziedzinie lotnictwa.

Ordery i odznaczenia

Sławomir Makaruk został wyróżniony licznymi odznaczeniami, które doceniały jego zasługi oraz poświęcenie w służbie. Wśród nagród, które otrzymał, znalazł się Srebrny Krzyż Zasługi, który jest jednym z istotnych odznaczeń państwowych, a także Brązowy Krzyż Zasługi, świadczący o jego znaczących osiągnięciach. Po jego śmierci przyznano mu również Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, co stanowi wyraz uznania dla jego wkładu w historię i dziedzictwo kraju.

Przypisy

  1. Znani absolwenci XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie [dostęp 10.10.2023 r.]
  2. Historia Aeroklubu Warszawskiego. [dostęp 23.10.2018 r.]
  3. a b c d e f Andrzej Glass, Tomasz Murawski (praca zbiorowa), Polskie szybowce 1945–2011. Problemy rozwoju, Wydawnictwo SCG, Bielsko-Biała 2012, ISBN 978-83-932826-0-9, s. 190.
  4. a b c d e f g Tomasz Demidowicz: Sławomir Makaruk (1932–1963). „Podlaski Kwartalnik Kulturalny”. 3/96, s. 12–19, lipiec, sierpień, wrzesień 1996.
  5. a b c d e Jerzy RyszardJ.R. Konieczny Jerzy RyszardJ.R., TadeuszT. Malinowski TadeuszT., Mała encyklopedia lotników polskich, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983, s. 104–107.
  6. Wiśniowski 2016 ↓, s. 95.
  7. Skrzydlata Polska i 44'1972 ↓, s. 7.
  8. Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906–1950.
  9. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

Oceń: Sławomir Makaruk (lotnik)

★★★★★
Średnia ocena:4.55 Liczba ocen:23